دنیای مُد، مانکن، مُدیست، خوشاندام، باربی و… اینها کلمات آشنایی هستند؛ بهخصوص در میان دختران جوان که همیشه و همه جا، سر و ته حرفهایشان را – برای خالی نبودن عریضه- با آنها آغاز و پایان میدهند. آنها از پیامدهای مرگباری که پسِ هر رژیم سخت و طاقتفرسایی نهفته است خبر ندارند؛ درست مانند خوشهیکلی و خوش آب و گلیای که دنبالش هستند تصور ناروشن و مهآلودی از اندام ایدهآل در ذهنشان دارند. آنها برای رسیدن به “سایز ۳۴” هر جفایی را به نام رژیم لاغری و زیبایی بر تنهاشان روا میدارند. این هم و غم رژیمهای گونهگون تنها مختص دختران جوان نیست؛ همین چند روز پیشتر داستان زندگی “ایزابل کارو” مانکن فرانسوی را به صورت اتفاقی خواندم. در خبر آمده بود که سرنوشت تلخی از رژیمهای لاغری رنگ به رنگ، گریبانش را گرفته است .
اعتبار مُد و دنیای مُد در چند دهه اخیر در دنیا، روزبهروز رو به پیشرفت بوده است و دارای جایگاه خاصی در بین مردم، مخصوصاً جوانان و به صورت ویژه نیز در میان دختران نوجوان میباشد. در پشت پرده این دنیای پر اعتبار و رنگارنگ، هزاران راز سر به مهر توام با خطر نهفته است .
برخی از رهگذر ارایه طرحها و شیوههای نو، برای خود شغل پردرآمدی در میان دیگر مشاغل پرسود جهان سرمایهداری برساختهاند. میلیونها نوجوان و جوان در میان دختران، مشتریهای پر و پا قرص این جهان بهروز هستند. مانکن کیست و چه شرایطی دارد؟ مصائب رسیدن به “سایز ۳۴” چیست؟ با هم میخوانیم .
مانکن کیست و چه کاری انجام میدهد؟
مانکن به کسی گفته میشود که مدلهای هنری، فشن و آگهیهای تبلیغاتی را با حالت و ژستهای ویژهای نمایش میدهد. در دنیای گسترده مدل، نیازی نیست که تمام مانکنها زیبا باشند؛ بلکه اندام آنها در این دنیا بیشتر از زیبایشان مورد توجه میباشد .
برای مانکن شدن و ورود به دنیای مانکنها؛ چه شرایطی باید داشت؟
هر کشور دارای استاندارد مخصوص خود و شرایط خاص خود میباشد، اما به عنوان یک استاندارد کلی و جهانی، میتوان به نظریه انجمن نمایندگیهای فشن (AMA) اشاره کرد. طبق نظر این انجمن، مانکنهای زن باید استاندارد حدود ۸۶-۶۱-۸۶ سانتیمتر (به ترتیب قد بالا تنه، دور کمر و دور ران) را دارا باشند؛ و قد آنها حداقل ۱۷۳ سانتیمتر باشد. معمولا قد مورد نیاز برای نمایشهای فشن بیشتر از این اندازه است. در آخرین نمایشهای راهرویی فشن اروپا، میانگین قد مدلها ۱۷۹ سانتیمتر، میانگین وزن آنها ۵۰ کیلوگرم، بالا تنه بین ۸۵ تا ۹۰ سانتیمتر، دور کمر زیر ۶۲ سانتیمتر و دور ران زیر ۹۰ سانتیمتر بود. ابعاد میانگین برای مدلهای مرد، ۱۸۰ تا ۱۸۸ سانتیمتر قد و وزنی بین ۶۴ تا ۷۵ کیلوگرم و دور سینه بین ۳۸ تا ۴۲ میباشد .
یکی از شایعترین عوارض دنیای مد که مانکنها با این مشکل روبرو میشوند و گاهاً پیش آمده و منجر به مرگ آنان شده است، مریضی به نام آنورکسیا یا کمخوری عصبی است که شخص به آن مبتلا میشود .
آنورکسیا یا کمخوری چیست؟ و چه عوارضی دارد؟
آنورکسیا (Anorexia) یک اختلال غذایی است که بهموجب آن افراد به خود گرسنگی میدهند. این مشکل معمولاً در افراد جوان در زمان آغاز بلوغ شروع میشود. افرادی که از آنورکسیا رنج میبرند دچار کاهش وزن شدید میشوند. این کاهش وزن معمولاً ۱۵ کیلوگرم پایینتر از وزن طبیعی فرد میباشد. افراد مبتلا به آنورکسیا معمولاً افرادی بسیار لاغر هستند اما تصور میکنند که اضافه وزن دارند. کاهش وزن آنها به طرق مختلف حاصل میشود که برخی از متداولترین آنها ورزش شدید، استفاده از داروهای ملین و نخوردن است .
علائم آنورکسیا
آنورکسیا نشانههای متفاوتی دارد که البته برخی افراد همه را تجربه نمیکنند. این نشانهها شامل: وزن بدن که متناسب با سن نباشد، قد و وزن طوری باشد که فرد معمولاً ۱۵ کیلو پایینتر از وزن طبیعی خود باشد. برخی دیگر از نشانههای ابتلا به آنورکسیا عبارت است از: عقب افتادن حداقل سه دوره از عادت ماهیانه (در خانمها)، عدم تمایل یا امتناع از غذا خوردن در پیش چشم دیگران، اضطراب، ضعف، شکننده شدن پوست، تنگی نفس، وسواس درباره کالریهای مصرفی .
فریاد رنج خودم
به عنوان اختتام موضوع جملهای که ایزابل کارو در مصاحبه خود با کمپین ضد لاغری گفته بود را برای خوانندگان عزیز مینویسم؛ به امید روزگاری که در هیچ کجای این کره خاکی هیچ مانکنی مبتلا به آنورکیسا نشود .
“لاغری بیش از حد، باعث مرگ میشود و لاغری یعنی همه چیز به غیر از زیبایی. من میخواستم رنج خودم را فریاد بکشم .”
شیوا گنجی، روزنامهنگار و فعال حقوق زنان